Załóżmy, że mamy taki diagram przyczynowy:
flowchart LR X --> Y X --> M M --> Y
M to pośrednik (mediator). W analizie mediacji chodzi o to, żeby oszacować jak duża jest siła bezpośredniego oddziaływania X na Y oraz jak duża jest siłą oddziaływania pośrednia (przez pośrednika).
Okazuje się (za The book of why), że problem ten jest ściśle związany z wyrażeniami kontrfaktycznymi.
Naturalne Oddziaływanie Bezpośrednie (NOB, ang. Natural Direct Effect, NDE) oraz Naturalne Oddziaływanie Pośrednie są opisane tzw. Wzorami Mediacji (ang. Mediation Formulas), które można oszacować na podstawie badań obserwacyjnych (!), czyli danych ze ze szczebla 1. drabiny przyczynowości.
Źródło: The book of why